
ESA wystrzeli misję generującą sztuczne zaćmienia Słońca na potrzeby badań jego korony
11 kwietnia 2024, 10:34We wrześniu bieżącego roku wystartuje wyjątkowa misja Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jej celem jest zademonstrowanie technologii precyzyjnych lotów w formacji, w celu generowania sztucznego zaćmienia Słońca na potrzeby badania jego korony. Jeśli misja się powiedzie, zyskamy nie tylko świetne narzędzie do badania atmosfery naszej gwiazdy, ale również technologię, która pozwoli na prowadzenie jeszcze bardziej ambitnych przedsięwzięć związanych z precyzyjnie pozycjonowanymi formacjami pojazdów w przestrzeni kosmicznej.

Nowe odkrycie dowodzi, że niektórzy Aborygeni znali ceramikę przed przybyciem Europejczyków
11 kwietnia 2024, 09:10Na Lizard Island (Jiigurru) u wybrzeży stanu Queensland odkryto najstarszą w Australii ceramikę. Jej znalezienie rzuca wyzwanie przekonaniu, jakoby australijscy Aborygeni nie używali ceramiki aż do nawiązania kontaktu z Europejczykami. Ceramikę znaelziono podczas wykopalisk prowadzonych przez profesora Seana Ulma z Uniwersytetu Jamesa Cooka, który jest głównym badaczem w Australian Research Council Centre of Excellence for Australian Biodiversity and Heritage.

Zmarł Peter Higgs, uczony, który przewidział istnienie „boskiej cząstki”
10 kwietnia 2024, 08:53Uniwersytet w Edynburgu poinformował, że przed dwoma dniami, 8 kwietnia, po krótkiej chorobie zmarł profesor Peter Higgs. Uczony zyskał sławę w świecie nauki po tym, jak w 1964 roku przewidział istnienie nieznanej wówczas cząstki, bozonu Higgsa. Na potwierdzenie istnienia tej cząstki trzeba było czekać 48 lat, a do jej wykrycia konieczne było wybudowanie Wielkiego Zderzacza Hadronów. Bozon został odkryty w 2012 roku, a rok później profesor Higgs otrzymał Nagrodę Nobla za przewidzenie jego istnienia.

Uczeni z Uniwersytetu Jagiellońskiego zidentyfikowali polimer o właściwościach antygrzybicznych
8 kwietnia 2024, 12:56Na Uniwersytecie Jagiellońskim zidentyfikowano syntetyczny polimer o silnych właściwościach przeciwgrzybicznych i niskiej toksyczności. Jego odkrycie to wynik wieloletniej pracy zespołu doktor Magdaleny Skóry z Collegium Medicum i dra Kamila Kamieńskiego z Wydziału Chemii UJ. Kierowane przez uczonych zespoły badały polimery pod kątem ich zastosowania w przemyśle kosmetycznym i medycynie. Szczególnie interesowały ich substancje, których można by użyć do leczenia grzybicy, gdyż liczba obecnie stosowanych jest ograniczona.

U palących e-papierosy niektóre zmiany epigenetyczne są podobne, co u palących tytoń
20 marca 2024, 11:39U osób palących e-papierosy, które miały minimalny kontakt z tytoniem, występują w komórkach policzków podobne zmiany epigenetyczne, co u palaczy – informują naukowcy z University College London oraz Uniwersytetu w Innsbrucku. Badania pomagają lepiej zrozumieć długotrwałe skutki palenia e-papierosów. Ich autorzy podkreślają, że nie oznaczają one, iż e-papierosy mogą powodować nowotwory. Ważne jest jednak, by zrozumieć, czy ich stosowanie wiąże się z ryzykiem dla zdrowia, a jeśli tak, to z jakim.

Unikatowe znalezisko z okolic Opatowa: niezwykły złoty stater celtycki
19 marca 2024, 12:44Kamil Bilski ze Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa znalazł w Kaliszanach niezwykle cenną, unikatową monetę – złotą monetę celtycką z I wieku p.n.e. To tzw. stater miseczkowaty, który ma jedną stronę wklęsłą, drugą wypukłą. Niektórzy badacze uważają, że tego typu monety należą do celtyckich staterów typu krakowskiego. Najwięcej ich znaleziono w okolicach Krakowa, gdzie prawdopodobnie znajdowała się mennica

Odkrycie z Uniwersytetu Jagiellońskiego pomoże w leczeniu zwłóknień narządów
18 marca 2024, 12:10Odkrycie naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego daje nadzieję, że w przyszłości uda się leczyć postępujące zwłóknienia narządów wykorzystując w tym celu siły natury. Naukowcy z Krakowa zauważyli bowiem, że w pęcherzykach zewnątrzkomórkowych znajdują się biomolekuły mikro RNA wykazujące silne właściwości przeciwzwłóknieniowe

Interakcja między Ziemią a Marsem wpływa na klimat na Ziemi i prądy oceaniczne
13 marca 2024, 13:01Interakcja pomiędzy Ziemią a Marsem wpływa na prędkość prądów w głębiach oceanów i klimat na naszej planecie. Naukowcy z Uniwersytetów w Sydney i Sorbonie odkryli trwający 2,4 miliona lat cykl, który powiązali z ocieplaniem klimatu Ziemi. Odkrycia dokonali podczas badań, których celem było stwierdzenie, czy głębokie prądy oceaniczne spowalniają czy przyspieszają w miarę ocieplania się klimatu. W tym celu wykorzystali dane z setek odwiertów geologicznych wykonanych w ciągu ponad 50 lat. Dostrzegli powtarzający się co 2,4 miliona lat wzór zmiany prędkości prądów.

Znamy masę najcięższego układu podwójnego czarnych dziur
4 marca 2024, 10:12Dzięki archiwalnym danym z teleskopu Gemini North astronomom udało się określić masę najcięższej ze znanych par czarnych dziur. Połączenie się supermasywnych czarnych dziur (SMBH) to zjawisko przewidywane teoretycznie, ale nigdy nie zaobserwowane. Badania wspomnianych czarnych dziur – jedynej pary, którą udało się zobrazować tak dokładnie, że widać obie czarne dziury – pozwolą na opisanie, dlaczego do łączenia się SMBH dochodzi tak rzadko.

Zaskakujące wyniki badań. Kastrowane rottweilery żyją krócej
4 marca 2024, 07:51Większość badań pokazuje, że kastracja wydłuża życie psów. Nasze jest jednym z pierwszych, które wykazało coś przeciwnego, mówi doktor Carolynne Joone z Uniwersytetu Jamesa Cooka. Uczona i jej zespół analizowali dane medyczne z lat 1994–2021 dotyczące 4100 kastrowanych rottweilerów i porównali je z danymi 3085 zwierząt, u których takiego zabiegu nie przeprowadzono. Okazało się, że kastrowane psy żyły o 1,5 roku krócej, a suki o 1 rok. Byliśmy zaskoczeni wynikami. Mieliśmy szczęście, że zyskaliśmy dostęp do danych, z których wiedzieliśmy, kiedy zwierzę wykastrowano i kiedy umarło dodaje Joone.